Czym są zajęcia rewalidacyjne?

2025-04-22

Czym są zajęcia rewalidacyjne i kto może z nich skorzystać?

Zajęcia rewalidacyjne to bardzo ważny element wsparcia edukacyjnego dla dzieci ze specjalnymi potrzebami. Choć coraz częściej o nich słyszymy, nadal wiele osób nie do końca wie, czym tak naprawdę są, kto może z nich korzystać i czym różnią się np. od zajęć TUS (Treningu Umiejętności Społecznych). W tym artykule odpowiem na najczęściej zadawane pytania dotyczące rewalidacji.

Czym jest rewalidacja?

Rewalidacja to specjalistyczne zajęcia edukacyjne, które mają na celu wspomaganie rozwoju dziecka z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Ich głównym celem jest wzmacnianie mocnych stron dziecka, kompensowanie trudności oraz rozwijanie umiejętności niezbędnych do funkcjonowania w szkole i życiu codziennym.

Zajęcia rewalidacyjne są dostosowane do indywidualnych potrzeb ucznia – mogą obejmować m.in.:

  • rozwijanie percepcji wzrokowej i słuchowej,
  • trening funkcji poznawczych (uwaga, pamięć, myślenie),
  • rozwijanie komunikacji i mowy,
  • ćwiczenia ruchowe, usprawniające motorykę małą i dużą,
  • naukę radzenia sobie z emocjami i stresem,
  • wsparcie w zakresie umiejętności społecznych.

Dla jakich dzieci przeznaczone są zajęcia rewalidacyjne?

Z zajęć rewalidacyjnych korzystają dzieci i młodzież z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego. Mogą to być dzieci:

  • z niepełnosprawnością intelektualną (w stopniu lekkim, umiarkowanym lub znacznym),
  • z autyzmem (w tym zespołem Aspergera),
  • z niepełnosprawnością ruchową, słuchu lub wzroku,
  • z zaburzeniami komunikacji,
  • z afazją,
  • z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

To właśnie orzeczenie wydane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną wskazuje potrzebę organizowania zajęć rewalidacyjnych i określa ich zakres.

Czy zajęcia rewalidacyjne i TUS to to samo?

Choć zajęcia rewalidacyjne i Trening Umiejętności Społecznych (TUS) mogą się częściowo pokrywać tematycznie – to nie są tożsame formy wsparcia.

TUS to konkretna forma treningu, skupiona głównie na rozwijaniu umiejętności społecznych i emocjonalnych: komunikacji, współpracy, empatii, asertywności czy rozwiązywania konfliktów.

Rewalidacja natomiast to znacznie szerszy program działań – może zawierać elementy TUS, ale też inne formy wsparcia, np. ćwiczenia funkcji poznawczych, logopedię czy zajęcia rozwijające sprawność ruchową.

W skrócie: TUS może być elementem rewalidacji, ale rewalidacja nie ogranicza się tylko do TUS-u.

Kto może prowadzić zajęcia rewalidacyjne?

Zajęcia rewalidacyjne prowadzą wykwalifikowani specjaliści, w zależności od rodzaju trudności, z jakimi zmaga się dziecko. Mogą to być:

  • nauczyciele posiadający kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej,
  • oligofrenopedagodzy,
  • surdopedagodzy, tyflopedagodzy,
  • logopedzi,
  • terapeuci pedagogiczni,
  • psycholodzy i pedagodzy szkolni.

Ważne jest, aby osoba prowadząca zajęcia miała przygotowanie do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach edukacyjnych i dostosowywała metody pracy do możliwości konkretnego ucznia.